„Samotność Portugalczyka” Iza Klementowska

Co kojarzy Ci się z Portugalią? Fado, saudade, złote plaże Algarve i żółty tramwaj w Lizbonie? Jeśli to są Twoje pierwsze myśli, to nie przejmuj się, ze mną było tak samo...

Po książkę Klementowskiej sięgnęłam, bo chciałam dowiedzieć się czegoś więcej o kraju, do którego wybieram się niedługo na wakacje. Gdy będę na miejscu, skupię się na zwiedzaniu, przez chwilę poobserwuję otoczenie, by w kolejnej już zapłacić za kawę i ruszyć dalej. Dlatego zawsze przed wyjazdem staram się przeczytać jakiś reportaż o kierunku moich wojaży. Pamiętacie przygotowania do wyjazdu na Kubę? Portugalia nie może być gorsza!

Na publikację składa się zbiór 24 reportaży, odnoszących się do historii kraju, opowiadających ją na nowo poprzez rozmowy ze zwyczajnymi ludźmi. Klementowska obnaża prawdę o życiu we współczesnej Portugalii. Ogląda zdjęcia na targu Feira de Ladra w Lizbonie i szuka w nich pozostałości po ludziach. Pisze, że tylko tu może spotkać się tak wiele kultur i żyć w zgodzie. Odwołuje się do dyktatury Salazara, przypomina jej więźniów i ofiary, przywołuje 3 Marie, autorki ocenzurowanych „Nowych listów portugalskich”, a także takich wybitnych pisarzy jak Saramago czy Tavares. Wspomina o głęboko tkwiącej w portugalskiej duszy waśni z Hiszpanami, o objawieniach fatimskich i czasach kolonialnych. Porusza to, co składa się na dzisiejszego Portugalczyka, to kim jest i jakie są jego korzenie.

Reportaże są napisane wyważonym językiem, zastanawiają, ale i sprawiają dużą przyjemność w odbiorze. Niektóre czarują od pierwszego zdania, inne wymagają więcej skupienia i zaangażowania od czytelnika.

A czym jest tytułowa samotność Portugalczyka i jak się ma do niej ten cytat? Na to pytanie poszukajcie już odpowiedzi sami.

„Dlaczego my, Portugalczycy, wiecznie za czymś musimy tęsknić? Za światem innym niż Portugalia. Bo kimże my jesteśmy - wejściem do Europy czy jej ujściem? Czy stoimy plecami do Europy, a twarzą do reszty świata, czy odwrotnie?".